Tipio anghyfreithlon
Y llanastr ni wnaethom
Mae tipio anghyfreithlon yn gadael craith hirhoedlog ar dirweddau gwledig gyda'r ffigurau diweddaraf a ryddhawyd gan Defra yn dangos cynnydd cyffredinol o 6% o ddigwyddiadau ar dir cyhoeddus yr ymdriniwyd â hwy gan awdurdodau lleol yn 2023/24. Mae hyn yn cynnwys cynnydd ledled rhanbarth Canolbarth Lloegr.
Mae'n bwysig cofio nad yw'r ffigurau hyn yn adrodd y stori lawn. Mae'r ystadegau yn cwmpasu gwastraff sy'n cael ei ddympio ar dir cyhoeddus sydd wedi'i adrodd i'r awdurdodau yn unig; nid yw gwastraff ar dir fferm neu dir sy'n eiddo preifat wedi'i gynnwys.
Mae hynny'n golygu bod ffermwyr a thirfeddianwyr yn cael eu gadael i ddelio â'r gwaith glanhau eu hunain, gan ysgwyddo cost a chyfrifoldeb symud.
Mewn theori, mae'r ddirwy uchaf yn swm diderfyn a gall troseddwyr wynebu hyd at bum mlynedd yn y carchar. Er gwaethaf hyn, mae tirfeddianwyr yn aml yn cael eu hunain yn talu allan, ar gyfartaledd, £1,000 i gael gwared ar y gwastraff sy'n cael ei ddympio ac mewn rhai achosion gall y costau godi mor uchel â £100,000.
Yn ôl yr ystadegau, mae nifer y dirwyon llys a'r hysbysiadau cosb benodedig sy'n cael eu dosbarthu am dipio anghyfreithlon wedi gostwng yn Lloegr.
Cymerwch gip ar y ffigurau yma.
Mae'r cynnydd yn y digwyddiadau a adroddwyd yn anhygoel o bryderus. Mae'n hanfodol bod achosion o dipio anghyfreithlon ar breifat yn cael eu cynnwys yn y ffigurau, fel y gellir mynd i'r afael â gwir raddau y mater hwn. Mae'r sefyllfa'n anhygoel o annheg gan fod perchnogion tir a'r ffermwyr hynny nad ydynt yn clirio'r gwastraff yn perygl cael eu herlyn eu hunain. Mae'n llygaid ar ein cefn gwlad hardd ac yn un y mae angen ei herio.
Addawodd y llywodraeth gyhoeddi ei strategaeth troseddau gwledig cyn yr etholiad, ac mae'r CLA yn parhau i wthio i hyn ddigwydd, yn ogystal â galw am hyfforddiant ac adnoddau cywir i wahanol asiantaethau gorfodi i'w galluogi i fynd i'r afael â'r drosedd hon.