Cyllideb 2021: ein hymateb
Croesawwn y toriad ar y TAW a'r estyniad Ardrethi Busnes -- ac yn galw ar Lywodraeth Cymru i sicrhau ailagor yn ddiogel a buan i fusnesau Cymru
Heddiw, mae Canghellor y Trysorlys Rishi Sunak wedi datgelu ei Gyllideb ar gyfer 2021. Mae Mr Sunak wedi cyhoeddi y bydd y gyfradd TAW gostyngedig o 5% ar gyfer y diwydiant lletygarwch yn cael ei ymestyn tan fis Medi 30 ac yna cyfradd interim o 12.5% am chwe mis arall. Ni fydd y gyfradd safonol yn dychwelyd tan fis Ebrill y flwyddyn nesaf ac yn ôl y canghellor mae hyn yn golygu toriad o £5bn mewn TAW.
Ar ben hynny, bydd y gwyliau ardrethi busnes yn cael eu hymestyn hyd at ddiwedd mis Mehefin.
Mewn ymateb, dywedodd Mark Bridgeman, Llywydd Cymdeithas Tir a Busnes Gwlad sy'n cynrychioli 28,000 o fusnesau gwledig ledled Cymru a Lloegr:
Ymestyn y toriad TAW am chwe mis pellach
“Mae ymestyn y gyfradd TAW o 5% yn achubiaeth i lawer o fusnesau twristiaeth a lletygarwch yng Nghymru sydd wedi wynebu canlyniadau trawiadol pandemig Covid-19. Bydd yn caniatáu i ddegau o filoedd o fusnesau sy'n anadlu lle i ddechrau eu hadferiad yn 2021, a gaiff hwb pellach gan obeithion o dymor haf bach wrth i gyfyngiadau cloi gael eu lleddfu ymhellach.
“Ond mae'r estyniad yn ymateb argyfwng tymor byr. Dylai'r Llywodraeth nawr ddechrau meddwl sut y gall sectorau twristiaeth a lletygarwch y DU ffynnu yn y tymor hir. Os ydym am gystadlu â chyrchfannau twristiaeth mawr eraill yn Ewrop - y mae gan bob un ohonynt gyfraddau TAW ymhell islaw 20% - dylai cyfradd TAW y DU aros ar 5% yn barhaol. Rydym yn amcangyfrif y byddai'r symudiad hwn yn ychwanegu £4.5bn at yr economi genedlaethol, gan arwain at fwy o alw, mwy o fuddsoddiad a mwy o swyddi da yn cael eu creu.”
Ymestyn ardrethi busnes tan fis Mehefin
“Mae'r 12 mis diwethaf wedi arwain at newidiadau enfawr ym mherfformiad llawer o fusnesau gwledig Cymru yn enwedig yn y sectorau hamdden, lletygarwch a thwristiaeth, gyda llai o drosiant ynghyd â chostau ychwanegol o lanweithdra. Felly, mae ymestyn y gwyliau ardrethi busnes tan ddiwedd mis Mehefin yn newyddion i'w groesawu i'r sector ac mae'n rhywbeth mae CLA Cymru wedi bod yn lobïo'n ddwys amdano.”
Rôl Llywodraeth Cymru
“Yma yng Nghymru rydym yn croesawu cefnogaeth ychwanegol i rai o'r sectorau yr economi sydd wedi'u taro waethaf. Ond rydym yn galw ar Lywodraeth Cymru i ymestyn cymorth i fentrau dilys a allai fod wedi llithro'r rhwyd cymorth, defnyddio ei phwerau datganoledig i sicrhau y gall pob busnes yng Nghymru staffio, stocio ac agor cyn gynted ag y bydd yn ddiogel. Rydym yn edrych ar Lywodraeth Cymru i barhau i gefnogi busnesau yma, a sicrhau bod cysondeb rhwng Cymru a Lloegr er mwyn lleihau dryswch.”