Rydym yn croesawu mwy o gefnogaeth i blannu coed — ond mae angen dull cyfannol arnom tuag at sero net, diogelwch bwyd a'n nodau gwledig eraill.
Heddiw, mae Julie James, Gweinidog Llywodraeth Cymru dros Newid yn yr Hinsawdd, wedi cyhoeddi £32m i ffermwyr a thirfeddianwyr helpu Cymru i blannu 86 miliwn o goed erbyn diwedd y degawd i frwydro yn erbyn yr argyfwng hinsawdd. Mae CLA Cymru yn ymateb.
Darllenwch gyhoeddiad Llywodraeth Cymru yma.
“Mae angen cynllun ar Gymru sy'n dwyn ynghyd ein holl flaenoriaethau ym maes cynhyrchu bwyd, rheoli newid yn yr hinsawdd, bioamrywiaeth a chefnogi ein cymunedau gwledig,” meddai Nigel Hollett o CLA Cymru.
“Rwy'n croesawu buddsoddiad Llywodraeth Cymru o £32 miliwn mewn plannu coed, ond mae'n bryd neilltuo'r seilo-feddwl am blannu coed a chynhyrchu bwyd: ni ddylent fod yn ddewisiadau amgen ond yn rhan o ystod integredig o fesurau sy'n cefnogol i'r ddwy ochr sy'n bodloni nodau cymdeithas.
“Mae ffermwyr a thirfeddianwyr wedi ymrwymo i chwarae eu rhan wrth gwrdd â sero net. Her y Llywodraeth yw harneisio gallu unigryw cefn gwlad i reoli carbon fel rhan o bwerdy gwledig i gynhyrchu bwyd a chynnal cymunedau gwledig deinamig.
Wrth gyrraedd nodau sero net mae angen i Lywodraeth Cymru ganolbwyntio ar gamut ehangach bywyd planhigion. Gwyddom y gall cnydau, glaswelltir, gwrychoedd ac ymylon caeau, mawndir a'n bywyd planhigion dyfrol i gyd chwarae eu rhan. Gall llawer reoli carbon yn gyflymach ac effeithlon na choed sydd newydd eu plannu.
Ychwanega Nigel, “Mae gwella diogelwch bwyd ac ansawdd ein bwyd yn mynd i fod yn bynciau hollbwysig o ddadl pan fydd Bil Amaethyddiaeth (Cymru) yn cael ei gyflwyno yr hydref hwn. Dylai ein Cynllun Ffermio Cynaliadwy wobrwyo ffermwyr yn briodol am dyfu'r bwyd iach sydd ei angen arnom a'u gwobrwyo am eu gwaith wrth reoli carbon. Rhaid inni roi mwy o bwyslais ar fudd y rhain yn cydweithio.”
“Mae yna waith i'w wneud o hyd i wella strategaeth coetiroedd a choed Cymru. Mae'r CLA wedi galw ers amser maith am strategaeth genedlaethol ar iechyd coed er mwyn diogelu ac ymestyn oes y coed presennol. Rhaid i ni roi stop ar yr effaith bwced sy'n gollwng o fuddsoddi mewn mwy o goed pan fydd llawer yn ildio i glefydau a difrod.”
“Bydd polisi plannu coed mwy effeithiol yn cynnwys rhagor o ofal i blannu'r coed cywir yn y lle iawn, dwysedd plannu, amrywiaeth o fathau a phlannu cwmnïau. Mae planhigion yn agored i niwed: mae angen cymorth pellach ar y rhai sy'n plannu coed newydd i'w cynnal a monitro cynnydd.”
Mae Nigel Hollett yn dod i'r casgliad, “Pan fydd y Cynllun Ffermio Cynaliadwy yn cael ei sefydlu mae'n anochel y bydd blaenoriaethau polisi'r Llywodraeth a'r adnoddau sydd ar gael yn ysgogi'r dull mwy cyfannol hwn o reoli tir gwledig.”