Meithrin hyder y farchnad mewn buddsoddiad natur
Mae'r Prif Ymgynghorydd Polisi Defnydd Tir, Susan Twining, yn esbonio sut mae'r CLA yn gweithio ar ran aelodau i sicrhau bod eu buddiannau yn cael eu cynrychioli wrth i farchnadoedd natur gael eu sefydlu
Mae targedau cyfreithiol ac ymrwymiadau rhyngwladol sy'n gyrru corfforaethau a busnesau eraill i leihau effeithiau hinsawdd a natur eu gweithgareddau. Mae hyn wedi arwain at ddatblygu marchnadoedd natur er mwyn caniatáu i fusnesau wrthbwyso eu hallyriadau gweddilliol neu effeithiau amgylcheddol eraill.
Yn y DU, mae Cod Carbon Coetir (WCC) wedi bod ar waith ers dros 12 mlynedd fel rhan o'r farchnad carbon wirfoddol. Yn fwy diweddar, rhoddodd y llywodraeth orchymyn Ennill Net Bioamrywiaeth (BNG) yn Lloegr i ddatblygwyr wneud iawn am unrhyw golled bioamrywiaeth. Bydd rheolau newydd ynglŷn â datgeliadau ariannol cysylltiedig â natur hefyd yn gyrru mwy o fusnesau i ariannu prosiect sy'n seiliedig ar natur, nid o reidrwydd drwy wrthbwyso ffurfiol.
Ond mae yna broblem. Mae sefydlu marchnadoedd natur ar raddfa yn gymhleth iawn gydag angen am lawer o reolau a gofynion er mwyn osgoi honiadau ffug a golchi gwyrdd.
Mae Defra wedi bod yn weithgar iawn yn y maes hwn, gan gyhoeddi Fframwaith Marchnadoedd Natur, a oedd yn nodi ystod o gamau gweithredu i'r llywodraeth gefnogi datblygiad marchnadoedd natur gweithredol. Un o'r camau yw datblygu Safonau Buddsoddi Natur. Rhaglen dair blynedd yw hon a gynhelir gan Sefydliad Safonau Prydain (BSI) sy'n ceisio gosod gofynion 'uniondeb uchel' a fydd yn sicrhau prynwyr a gwerthwyr bod y cytundebau'n gadarn ac yn ddibynadwy.
Mae hyn yn bwysig i unrhyw aelod o'r CLA sy'n ystyried prosiect sy'n seiliedig ar natur ar gyfer dilyniadu carbon, creu cynefinoedd, rheoli llifogydd neu gymysgedd ar eu tir.
Cefnogaeth gan y CLA
Yn ddiweddar, mae'r CLA wedi ymateb i'r ymgynghoriad ffurfiol cyntaf ar safon egwyddorion trosfwaol y BSI.
Rydym yn gyffredinol yn gefnogol i'w ddatblygiad gan y bydd yn cefnogi marchnad yn y DU ac yn darparu cyfleoedd i berchnogion tir. Fodd bynnag, mae yna feysydd y mae angen mynd i'r afael â nhw o hyd. Mae hyn yn cynnwys y rheolau ynghylch ychwanegolrwydd a pentyrru.
Mae ychwanegolrwydd yn egwyddor graidd y mae'r CLA yn ei gefnogi ar gyfer marchnadoedd offset/iawndal, ond mae gennym bryderon ynghylch cyfyngiadau posibl ar ennill potensial i berchnogion prosiect os yw'n cyfyngu ar ffynonellau incwm eraill ar y tir hwnnw trwy bentyrru.
Yn yr un modd, nid ydym am i gyllid arall nad yw'n wrthbwyso nac yn iawndal gael ei ddibrisio os nad yw'n bodloni'r safonau, ond yn dal i gyflawni ar gyfer natur a/neu hinsawdd. Mae gan y CLA bryderon hefyd ynghylch cymesuredd egwyddorion sy'n gysylltiedig ag ymgysylltu â'r gymuned a buddion cymunedol, sy'n benodol iawn i brosiectau. Mae ein hymateb cryno ar gael i'w ddarllen yma.
Dim ond rhan o'n gwaith ar farchnadoedd natur wrth ddatblygu polisi a chyngor i aelodau yw ymateb i ymgynghoriadau. Y CLA:
- Yn aelod o grŵp cynghori rhaglen Safon Buddsoddi Natur BSI.
- Yn cynrychioli barn tirfeddianwyr ar gyfarfodydd polisi megis deialog marchnad natur Menter Broadway.
- Gweithio ar weithredu BNG drwy gael cyfarfodydd rheolaidd gyda thîm polisi Defra.
- Yn aelod o fwrdd cynghori WCC.
Am gyngor ar gyfer eich menter, ewch i'n hyb Cyfalaf Naturiol ar-lein sy'n cynnwys popeth sydd angen i chi ei wybod am farchnadoedd natur. Mae hyn yn cynnwys adborth o'n Sioe Deithiol Cyfalaf Naturiol a gynhaliodd o fis Tachwedd 2023 hyd at Chwefror 2024 mewn partneriaeth â Carter Jonas, ac a recordiodd gweminar Saesneg a gweminar Cymraeg (yn dod yn fuan) yn adlewyrchu'r gwahanol bolisïau ym mhob gwlad.
Rydym hefyd yn cynnal trafodaeth ar Gyfalaf Naturiol yn Sioe Frenhinol Cymru ym mis Gorffennaf felly dewch draw i ymuno.
Os oes gennych farn, sylwadau, cwestiynau neu brofiadau gyda marchnadoedd natur yna cysylltwch â susan.twining@cla.org.uk.
