CLA yn ymateb i ymgynghoriad ar dreth a defnydd tir amgylcheddol

Mae'r CLA wedi bod yn lobïo'r llywodraeth ers sawl blwyddyn mewn perthynas â chanlyniadau treth defnydd tir amgylcheddol. Gwnaeth hyn lansio'r ymgynghoriad diweddaraf, gan Drysorlys EM a Chyllid a Thollau EM, yn un i'w groesawu iawn.

Mae dau o'n prif geisiadau wedi bod am ehangu rhyddhad treth etifeddiaeth a mwy o eglurder ar driniaeth dreth taliadau ar gyfer gweithgaredd o'r fath. Credwn fod angen y ddau er mwyn osgoi treth atal perchnogion tir rhag mynd i mewn i gynlluniau amgylcheddol. Roedd gweld y ddau fater yn cael sylw yn yr ymgynghoriad felly yn galonogol i'w weld.

Roedd rhan gyntaf yr ymgynghoriad yn archwilio meysydd o ansicrwydd ynghylch taliadau gwasanaethau ecosystem. Nododd ymateb y CLA sawl mater lle mae'r driniaeth dreth yn aneglur ar hyn o bryd, a nododd ffyrdd y gellid datrys y rhain i annog mabwysiadu cynlluniau amgylcheddol gan berchnogion tir.

Roedd ail ran yr ymgynghoriad yn canolbwyntio ar estyniad arfaethedig y llywodraeth o ryddhad eiddo amaethyddol (APR) i gwmpasu rheoli tir amgylcheddol. Mae'n cydnabod y pryderon a godwyd gan y CLA ac eraill bod cwmpas presennol rhyddhad eiddo amaethyddol yn un rhwystr posibl i rai tirfeddianwyr a ffermwyr wneud newid defnydd tir hirdymor o ddefnydd amaethyddol i ddefnydd amgylcheddol.

Mae naws yr ymgynghoriad yn awgrymu bod y llywodraeth yn derbyn mewn egwyddor ddadleuon y CLA bod angen yr estyniad hwn, ac mai'r nod yw egluro union ffiniau'r rhyddhad estynedig. Nod ymateb y CLA felly yw sicrhau bod y ffiniau'n cael eu tynnu'n ddigon eang fel nad yw aelodau sy'n arallgyfeirio i reoli tir amgylcheddol o dan anfantais.

Mae pwyntiau penodol a wnaed yn ein hymateb yn cynnwys anelu at sicrhau nad yw'r rhyddhad yn cael ei gyfyngu i dir a ddefnyddir amaethyddol o'r blaen, a dangos yr angen am ddarpariaethau tebyg ar gyfer rhyddhad eiddo busnes (BPR) fel nad yw busnesau amrywiol yn dibynnu ar brawf Balfour yn peryglu eu hawl i BPR wrth ymrwymo i ddefnydd tir amgylcheddol.

Cododd yr ymgynghoriad hefyd y posibilrwydd y bydd APR yn cael ei dynnu o Denantiaethau Busnes Fferm o lai nag wyth mlynedd, fel yr awgrymwyd yn adolygiad diweddar y Farwnes Rock o denantiaethau amaethyddol. Rydym wedi egluro yn ein hymateb yr anawsterau y byddai hyn yn ei achosi i dirfeddianwyr ac i denantiaid, ac wedi tynnu sylw at y risg y byddai'n arwain at gyfyngiad yn y tir sydd ar gael ar y farchnad denantiaeth.

Rydym yn ddiolchgar iawn i'r aelodau sydd wedi darparu manylion am eu profiad eu hunain ynghylch gwasanaethau ecosystem, y rhai sy'n cymryd rhan mewn gwahanol fathau o gynllun amgylcheddol ar hyn o bryd a'r rhai sydd ar hyn o bryd yn cael eu hatal gan yr effaith dreth. Bu'r enghreifftiau hyn yn hanfodol wrth egluro i'r llywodraeth y ffordd y mae'r taliadau hyn yn cael eu strwythuro'n ymarferol ar hyn o bryd, yn ogystal â dangos faint mwy o dir posibl y gellid ei ddatgloi ar gyfer rheolaeth amgylcheddol os gellir mynd i'r afael â'r rhwystrau treth.

Rydym bellach yn aros i'r llywodraeth nodi ei bwriadau yn dilyn yr ymgynghoriad, a byddwn wrth gwrs yn rhoi'r wybodaeth ddiweddaraf i'r aelodau am hyn.