Cynadleddau pleidiau 24: Llafur
Mae llawer o gwestiynau ar faterion gwledig i'w hateb o hyd yn dilyn cynhadledd glawog y Blaid LafurGallech ddisgrifio'r tywydd a'r awyrgylch yng nghynhadledd ddiweddar y Blaid Lafur gyda'r un gair — llaith. Rhagflaenwyd y gynhadledd gan gyfnod etholiad blinderus, pwysau dros ddileu taliadau tanwydd gaeaf pensiynwyr, rhesi dros dâl cynghorwyr a chyfres o sgandalau ynghylch rhoddion i uwch ffigurau Llafur. Golygai hyn i gyd nad oedd gan Lerpwl yr awyrgylch plaid yr oedd llawer yn ei ddisgwyl.
Fodd bynnag, cafodd y CLA gyfnod llwyddiannus iawn. Cawsom ein cynrychioli mewn dau ddigwyddiad ymylol, gyda'r Uwch Reolwr Materion Cyhoeddus Eleanor Wood yn cymryd slot cynnar y bore dydd Llun mewn bwrdd crwn sy'n canolbwyntio ar ddefnydd tir gyda rhanddeiliaid gwledig allweddol, ASau a chyfoedion.
Ddydd Mawrth, siaradodd Llywydd CLA, Victoria Vyvyan, ar banel a drefnwyd gan Ymddiriedolaeth yr Afonydd gyda'r Gweinidog Dŵr a Llifogydd Emma Hardy. Pwysleisiodd Victoria, er bod polisi a thrafodaeth yn bwysig, mae tirfeddianwyr eisoes yn gweithredu ar y bygythiad o lifogydd. Cytunodd y panel fod angen gwneud mwy i gefnogi'r gwaith sydd eisoes yn cael ei gymryd gan berchnogion tir ac mai dull sy'n seiliedig ar ddalgylch fydd y ffordd fwyaf effeithiol o ddelio â llifogydd yn y blynyddoedd nesaf.
Ar y llawr, roedd y Gweinidog Ffermio Daniel Zeichner ar flaen y gad o ran y cwestiynau ar faterion gwledig. Y pwyntiau allweddol a wnaeth yn ystod y gynhadledd oedd:
- Mae Llafur yn cefnogi cynlluniau Rheoli Tir Amgylcheddol (ELM), ond mae'n edrych i wneud iddo weithio'n well i ffermwyr.
- Mae Llafur yn edrych i ddiwygio'r system gynllunio er mwyn sicrhau ei bod yn gweithio'n effeithiol i gefn gwlad.
- Mae'r blaid yn ceisio hwyluso perthynas fasnachu cryfach gyda'r UE, tra'n peidio â llofnodi cytundebau masnach sy'n tandorri cynhyrchwyr bwyd Prydain.
- Mae Llafur o blaid deddfwriaeth amgylcheddol, megis niwtraliaeth maetholion ac Ennill Net Bioamrywiaeth, y dadleuodd Daniel y gall fod yn drawsnewidiol.
Holwyd Daniel hefyd ar sicrhau bod tanwariant y gyllideb amaethyddol yn cael ei wario ar ffermio - polisi y mae'r CLA yn ei gefnogi ac un y cafodd ei atgoffa iddo ymladd drosto yn yr wrthblaid. Fodd bynnag, nid oedd yn fodlon ymrwymo i hyn.
Er nad oedd yn bresennol mewn unrhyw ddigwyddiadau ymylol, rhoddodd Ysgrifennydd yr Amgylchedd, Steve Reed, araith yn y brif neuadd gynhadledd. Ymrwymodd Llafur i gefnogi ffermwyr a gweithio gyda nhw i adfer natur ac atal dŵr ffo i ddyfrffyrdd. Fodd bynnag, nid ffermwyr a phryderon gwledig eraill oedd ffocws ei araith ac mae'n amlwg mai ffocws clir Steve yw delio â llygredd dŵr am y tro.
Roedd cynllunio a thai hefyd yn ganolbwynt llawer o drafodaethau. Pwysleisiodd gweinidogion, seneddwyr a chynrychiolwyr y diwydiant i gyd bwysigrwydd diwygio'r system gynllunio er mwyn sicrhau adeiladu tai cynaliadwy a thwf economaidd.
Bydd y CLA yn gorffen cylchdaith y gynhadledd yn gryf yr wythnos nesaf yn Birmingham gyda'r Ceidwadwyr.