Diweddariadau i Gynllun Ffermio Cynaliadwy Cymru

Wrth i Fil Amaethyddiaeth (Cymru) agosáu at y Cydsyniad Brenhinol (rhywbeth rydym yn disgwyl iddo ddigwydd ganol mis Awst), mae'r ffocws wedi troi at ddatblygiad parhaus y Cynllun Ffermio Cynaliadwy (SFS).

Yr wythnos hon gwelwyd datganiad gan Lesley Griffiths, Gweinidog Materion Gwledig Cymru, ar yr SFS. Roedd ei datganiad yn amlinellu sut mae cynigion y cynllun, a gyhoeddwyd ym mis Gorffennaf 2022, wedi datblygu yn dilyn mewnbwn gan randdeiliaid allweddol, gan gynnwys CLA Cymru, ac yn dilyn rhaglen ymgysylltu â ffermwyr a thirfeddianwyr, a elwir yn gyd-ddylunio. Ar ôl ei datganiad, cyhoeddwyd dau adroddiad. Mae'r adroddiad cyd-ddylunio terfynol a chrynodeb o'r ymatebion cychwynnol - gellir dod o hyd i'r rhain yma.

Ar hyn o bryd rydym yn dadansoddi cymhlethdodau'r adroddiadau a byddwn yn cyhoeddi crynodeb pellach yn yr wythnosau nesaf, fodd bynnag mae pwyntiau allweddol o'r datganiad a'r adroddiadau ar yr SMS yn cynnwys:

• Bydd dull gweithredu fesul cam o weithredu'r cynllun yn cael ei ystyried, a allai olygu cyflwyno'r camau gweithredu cyffredinol pan fydd y cynllun yn dechrau yn 2025, gyda chamau dewisol a chydweithredol yn y blynyddoedd canlynol.
• Cynigiwyd adolygiad gwaelodlin cynefin fel gofyniad mynediad cyn ymuno â'r cynllun. Rhoddir ystyriaeth bellach ar sut i wneud hyn yn raddadwy ar gyfer yr haen gyffredinol drwy ddefnyddio gwybodaeth a gedwir eisoes, er mwyn adnabod cynefinoedd ar y fferm o bell drwy broses gyfarwydd Taliadau Gwledig Cymru (RPW) ar-lein. Roedd hyn yn rhywbeth a nodwyd gennym o fewn ein hymateb i'r cynigion cychwynnol ac mae'n gadarnhaol bod Llywodraeth Cymru wedi gwrando.
• Bydd cyfleoedd yn cael eu harchwilio i gydnabod gwell rheolaeth dda o gynefinoedd a choetiroedd presennol uwchlaw'r gofyniad lleiaf arfaethedig, unwaith eto rhywbeth y bu'r CLA yn lobïo amdano.
• Yn seiliedig ar adborth, darparwyd rhagor o fanylion am y senarios lle nad yw plannu coed yn bosibl. Mae newidiadau yn cael eu hystyried felly nid 10% o'r daliad cyfan yw'r camau plannu, ond 10% o'r ardal sy'n weddill unwaith y bydd ardaloedd anaddas wedi'u nodi. Byddai'r gorchudd coed 10% yn cynnwys gorchudd coed presennol. Achosodd y gofyniad lleiaf hwn o orchudd coed bryder sylweddol ar draws y sector ffermio yng Nghymru. Er ein bod yn cefnogi'r angen am fwy o goed yng Nghymru am yr holl fuddion y maent yn eu darparu, rhaid ei gydbwyso â chynnal tir fferm cynhyrchiol a chadw defnyddiau tir pwysig eraill. Felly mae'n gadarnhaol gwirioneddol bod Llywodraeth Cymru yn dangos rhywfaint o hyblygrwydd.

Cynhelir ymgynghoriad terfynol ar yr SFS cyn diwedd y flwyddyn ac rydym yn disgwyl i'r cyfraddau talu gael eu hamlinellu yn 2024. Byddwn yn cyfarfod â'r gweinidog ac uwch swyddogion yn Sioe Frenhinol Cymru felly anogwch unrhyw aelodau sy'n bresennol i alw heibio i'r pafiliwn.

Gallwch hefyd gysylltu â'r swyddfa Gymreig os ydych am drafod y datblygiadau diweddaraf.