A allaf roi giât ar hawl tramwy cyhoeddus? Deall y rheolau a'r canllawiau
Mae Cynghorydd Mynediad Cenedlaethol CLA, Claire Wright, yn esbonio beth ddylai aelodau ei ystyried os ydynt yn ystyried gosod strwythur ar hawl tramwy cyhoeddus
Un cwestiwn a ofynnir llawer inni yn yr adran gyfreithiol yn y CLA yw: 'A allaf roi giât ar draws hawl tramwy cyhoeddus? '
Yr ateb syml i hyn yw “na allwch chi ddim”, ond fel sy'n wir fel arfer gydag ymholiadau mynediad cyhoeddus, mae'n ddarlun ychydig yn fwy cymhleth.
Gallwch osod giât neu rwystr arall ar draws hawl tramwy os ydych yn sicrhau caniatâd yr awdurdod lleol, ond os byddwch yn bwrw ymlaen heb eu caniatâd, efallai y byddwch yn destun camau gorfodi.
Awdurdodi giât ar hawl tramwy
Mae mecanwaith o dan S147 o Ddeddf Priffyrdd 1980 sy'n rhoi'r pŵer i'r awdurdod priffyrdd awdurdodi strwythurau fel gatiau ar lwybrau troed a llwybrau ceffylau. Mae hyn er mwyn atal da byw rhag gadael neu fynd i mewn o dir yn cael ei ddefnyddio ar gyfer amaethyddiaeth ond nid yw hyn yn ymestyn at welliannau diogelwch sydd eu hangen mewn busnesau gwledig. Felly, mae angen caniatâd gan yr awdurdod lleol ar giât ar hawl tramwy cyhoeddus, a dim ond os oes ei angen i reoli pethau fel symudiadau da byw neu atal ceirw rhag mynd i mewn.
Ar adeg ysgrifennu, ni ellir defnyddio awdurdodiadau S147 i ganiatáu gosod giât ar draws cilffordd neu gilffordd gyfyngedig. Fodd bynnag, bydd S24 o Ddeddf Dadreoleiddio 2015 pan gaiff ei ddeddfu yn ymestyn pwerau awdurdodau lleol i awdurdodi gatiau a strwythurau eraill ar gilffyrdd a chilffyrdd cyfyngedig sydd ar agor i'r holl draffig.
Beth os byddaf yn codi giât ar draws hawl tramwy heb ganiatâd?
Os ydych yn rhwystro hawliau'r defnyddiwr drwy osod giât newydd neu strwythur arall nad yw wedi bod yn y fan honno o'r blaen ar draws hawl tramwy cyhoeddus heb awdurdodiad, yna efallai y gwelwch y bydd yr awdurdod lleol yn edrych i gymryd camau gorfodi yn eich erbyn.
Caiff awdurdodau lleol ddewis cyflwyno hysbysiad o dan S143 o Ddeddf Priffyrdd 1980, sy'n ei gwneud yn ofynnol i'r person a osododd y rhwystr (yn yr achos hwn giât ar draws hawl tramwy) ei dynnu o fewn amserlen benodol. Os na chydymffurfir â'r hysbysiad, gallant erlyn o dan S137 sy'n cwmpasu rhwystrau bwriadol y briffordd.
Os oes angen cyngor pellach arnoch ar y pwnc hwn neu os oes gennych ymholiadau yn ymwneud â hawliau tramwy preifat, peidiwch ag oedi cyn cysylltu ag adran gyfreithiol y CLA.
