Parc Cenedlaethol newydd a gynigir yng Nghymru — beth fydd hyn yn ei olygu i aelodau'r CLA?
Mae Bethany Turner y CLA yn disgrifio camau cynnig diweddaraf y Parc Cenedlaethol yng Nghymru ac yn esbonio sut y gall rheolwyr tir yr effeithir arnynt ddweud eu dweud
Mae Llywodraeth Cymru wedi dechrau ar y broses o benderfynu a ddylid creu Parc Cenedlaethol newydd yng Ngogledd-ddwyrain Cymru, wedi'i leoli'n fras o amgylch Ardal o Harddwch Naturiol Eithriadol bresennol Bryniau Clwyd a Dyffryn Dyfrdwy.
Mae'r rhai sy'n cefnogi'r dynodiad yn dadlau y byddai'r Parc Cenedlaethol yn rhoi hwb mawr ei angen i ddiwydiant twristiaeth Cymru. Fodd bynnag, mae aelodau CLA yn pryderu y bydd y dynodiad yn ei gwneud hi'n fwy heriol fyth cael caniatâd cynllunio.
Beth sy'n digwydd nawr
Mae ffordd hir o'n blaenau cyn i Lywodraeth Cymru wneud penderfyniad ynghylch a ddylid bwrw ymlaen â'r dynodiad newydd. Cam cyntaf y broses yw cyfnod ymgysylltu sy'n cael ei redeg gan Cyfoeth Naturiol Cymru (CNC) a fydd yn para tan ddydd Llun 27 Tachwedd 2023. Yn ystod y cam hwn, anogir aelodau'r cyhoedd i fynychu digwyddiadau ymgysylltu â rhanddeiliaid sy'n cael eu cynnal yn bersonol ac ar-lein.
Fel rhan o'r ymgysylltiad hwn, mae arolwg i roi barn am effaith Parc Cenedlaethol.
Gellir cwblhau'r arolwg yma, ac mae'r digwyddiadau ymgysylltu ar gael i'w harchebu yma. Rydym yn annog aelodau yn gryf i ymateb i'r arolwg a mynychu digwyddiadau lle bo modd er mwyn gwneud i'w lleisiau glywed.
Unwaith y bydd y cyfnod ymgysylltu wedi dod i ben, bydd ymgynghoriad ffurfiol ar y ffin arfaethedig. Ar ôl hyn, y cam nesaf fydd i CNC wneud argymhelliad i Lywodraeth Cymru ynghylch ffin y Parc Cenedlaethol.
Yn olaf, bydd gweinidogion yn penderfynu a ddylid derbyn, newid, neu wrthod y Parc Cenedlaethol. Mae Llywodraeth Cymru wedi ymrwymo i wneud y penderfyniad hwn erbyn 2026.
Beth mae'r CLA yn ei wneud
Ar hyn o bryd mae CLA Cymru yn y camau cynnar o gasglu tystiolaeth ar yr effaith y bydd y Parc Cenedlaethol arfaethedig yn ei chael. Mae hyn yn golygu pan fydd yr ymgynghoriadau yn agor, y bydd gennym y dystiolaeth sydd ei hangen arnom i gefnogi ein hymateb.
Byddwn hefyd yn ymateb i'r arolwg cyfnod ymgysylltu yn ystod yr wythnosau nesaf. Unwaith y bydd yr ymgynghoriad wedi agor, bydd ymateb templed ar gyfer aelodau'r CLA yn cael ei ddatblygu i'w helpu i ymateb i'r ymgynghoriad.
Mae'r CLA ers cryn amser wedi bod yn lobïo i Barciau Cenedlaethol yng Nghymru a Lloegr gael diben statudol ychwanegol: meithrin lles cymdeithasol ac economaidd eu cymunedau. Byddai hyn yn golygu y byddai dyletswydd ar Awdurdod y Parc Cenedlaethol i ystyried anghenion cymunedau yn ogystal â gwarchod a gwella harddwch naturiol a threftadaeth ddiwylliannol y Parc Cenedlaethol.
Byddai hyn yn golygu y byddai penderfyniadau yn cael eu gwneud mewn ffordd sy'n rhoi pwysau i'r angen i roi hwb i'r economi wledig mewn parciau cenedlaethol, ac o ganlyniad gwneud i Barciau Cenedlaethol ymddangos yn llai o fygythiad i ffermwyr a thirfeddianwyr.
Os oes gennych unrhyw gwestiynau ynglŷn â'r hyn y gallai'r Parc Cenedlaethol ei olygu i chi, cysylltwch â thîm CLA Cymru yma.