Tâl gwastraff DIY mewn canolfannau ailgylchu i gael eu dileu yn ystod y flwyddyn newydd

Mae'r CLA wedi croesawu'r gwaharddiad sy'n dod i mewn ar daliadau gwastraff DIY mewn canolfannau ailgylchu, gyda rhai ffioedd i'w dileu yn y flwyddyn newydd.

Yn gynharach eleni cyhoeddodd Defra y byddai ffioedd y mae rhai awdurdodau lleol yn eu codi am waredu gwastraff DIY yn cael eu diddymu, gyda'r ddeddfwriaeth yn dod i rym o 1 Ionawr, 2024.

Dywedodd y Llywodraeth y byddai'r symudiad yn lleihau tipio anghyfreithlon ac yn annog ailgylchu. Ar hyn o bryd mae tua thraean o awdurdodau lleol yn dal i godi tâl am wastraff DIY cartref, gan dynnu hyd at £10 i mewn am eitem unigol fel dalen o fwrdd plastr.

Wrth ymateb i'r gwaharddiad sydd ar ddod ar daliadau, dywedodd Llywydd Cymdeithas Tir a Busnes Gwlad, Victoria Vyvyan:

“Mae hyn yn newyddion da i'r trigolion hynny sy'n defnyddio canolfannau ailgylchu lle mae awdurdodau lleol yn dal i godi tâl, a hefyd i ffermwyr sydd yn y pen draw yn dwyn y pwysau o ddeunyddiau anghyfreithlon wedi'u tipio anghyfreithlon ar eu tir.

“Mae miliwn o ddigwyddiadau o dipio anghyfreithlon yn cael eu hadrodd bob blwyddyn, ac mae'n cael effaith enfawr ar yr amgylchedd, bywyd gwyllt, a chnydau yn ogystal ag ar y ffermwyr sy'n gorfod talu i'w glirio. Mae ei gwneud yn rhatach ac yn haws i bobl gael gwared ar eu gwastraff yn golygu y byddant yn llai tebygol o'i ddympio yn anghyfreithlon, ond mae'n rhaid i'r heddlu hefyd ddelio â'r gangiau troseddol sy'n gwneud arian drwy dympio gwastraff.

“Dylem fod yn ei gwneud mor syml â phosibl i bobl gael gwared ar sbwriel ac eitemau diangen yn gyfrifol, felly mae croeso i ddileu unrhyw rwystrau cost.”

Bu mwy na miliwn o ddigwyddiadau tipio anghyfreithlon yn Lloegr mewn 12 mis, yn ôl ffigurau Defra. Ymdriniodd awdurdodau lleol â 1.09 miliwn o ddigwyddiadau ar dir cyhoeddus yn y flwyddyn a ddaeth i ben Mawrth 2022. Mae hyn yn cynnwys digwyddiadau ar dir preifat.

Mae'r CLA yn amcangyfrif mai £1,000 yw cost gyfartalog clirio digwyddiad tipio anghyfreithlon i ffermwyr — mae'n rhaid iddynt dalu i dynnu gwastraff o'u tir er mai nhw yw'r dioddefwr. Os oes asbestos yn cael ei ddympio gall gostio llawer mwy.

Yn ogystal â'r gost ariannol, mae tipio anghyfreithlon yn effeithio ar fywyd gwyllt, cnydau a'r amgylchedd.