Troseddoli gwersylloedd heb awdurdod

Mae mater gwersylloedd heb awdurdod yn un lluosflwydd i lawer o aelodau.

Er bod camau y gellir eu cymryd i wneud tir yn llai deniadol i rywun sydd am sefydlu gwersyll heb awdurdod, mae bron yn amhosibl lleihau'r risg i ddim. Mae aelodau, sy'n cael eu hunain yn gorfod delio â gwersylloedd anawdurdodedig o'r fath, yn aml yn canfod bod y mater yn creu cryn dipyn o straen a bod yr amser a'r draul sy'n gysylltiedig â datrys y mater yn gallu bod yn sylweddol. Yn ogystal â hyn, mae llawer o aelodau wedi adrodd eu bod wedi derbyn bygythiadau ac, ar brydiau, trais wrth ddelio â'r mater ac yna ceir y gost glanhau a all eto fod yn fawr.

Fel y mae pethau'n sefyll ar hyn o bryd, ni fydd ffermwyr a thirfeddianwyr yn gyffredinol yn gallu sicrhau cymorth yr heddlu gan fod tresmasu o'r fath yn cael ei ystyried yn fater sifil, ond mae pethau bellach yn edrych ar fin newid.

Mae'r CLA wedi lobïo'r Llywodraeth ers tro am newid yn y gyfraith ar y mater hwn. Yn fwyaf diweddar, gwnaethom ymateb i ddau ymgynghoriad diwethaf y Llywodraeth yn fanwl, un yn 2018 ac yna eto yn 2019, i gefnogi cynigion y Llywodraeth, yn unol ag adborth aelodau. Rydym, felly, yn falch o allu adrodd bod y Llywodraeth wedi cyhoeddi'n ddiweddar eu bod yn bwriadu dod â throsedd wedi'i ddiffinio'n gymharol dynn i fynd i'r afael â'r broblem hon.

Fel erioed, bydd y manylion yn bwysig, a bydd geiriad y Mesur, yr wyf yn siwr, yn cael ei graffu yn fanwl, ond ymddengys bwriad y Llywodraeth yn glir. Byddai'r drosedd yn gymwys lle:

• Mae person 18 oed neu'n hŷn yn preswylio neu'n bwriadu preswylio ar dir heb ganiatâd meddiannydd y tir
• Mae ganddynt, neu'n bwriadu cael, o leiaf un cerbyd gyda nhw ar y tir;
• Maent wedi achosi neu yn debygol o achosi difrod sylweddol, aflonyddwch neu ofid
• Maent, heb esgus rhesymol, yn methu â gadael y tir a symud eu heiddo yn dilyn cais i wneud hynny gan feddiannydd ar y tir, ei gynrychiolydd neu gwnstabl neu;
• Mynd i mewn neu, wedi gadael, ail-fynd i mewn i'r tir gyda bwriad o breswylio yno heb ganiatâd meddiannydd y tir, a chyda'r bwriad i gael o leiaf un cerbyd gyda nhw, o fewn 12 mis i gais i adael a thynnu eu heiddo oddi wrth feddiannydd ar y tir, ei gynrychiolydd neu gwnstabl.
• Mae amheuaeth resymol bod person wedi cyflawni'r drosedd hon yn rhoi pŵer i gwnstabl atafaelu ei gerbyd/eiddo arall am hyd at dri mis o ddyddiad yr atafaelu neu, os cychwynnir achos troseddol, hyd nes dod i'r achos hynny ddod i ben.

Pan gyhoeddwyd yr ymgynghoriad, roedd rhywfaint o bryder gan grwpiau cerdded, fel y Cerddwyr, y gallai hyn ddal gweithgareddau ehangach yng nghefn gwlad gan gynnwys cerdded ayb Y gobaith y bydd y diffiniad tynn bwriedig o'r drosedd yn atal pryderon o'r fath, ond yn dal i ganiatáu ateb ymarferol i'r problemau y mae'r mater hwn yn eu hachosi i berchnogion tir.